Wat moet je weten over zeilboten
Het onderscheid tussen een zeilboot en een zeiljacht wordt gemaakt door de lengte en accommodatie van en in de boot.
Zeilboten zijn boten die hoofdzakelijk met behulp van een hoofdzeil (a) en/of voorzeil (b) wordt voortbewogen door windkracht. Deze kunnen een hulpmotor hebben om voornamelijk in de aanmeerhavens te manoeuvreren. Een zware, diepe kiel maakt dat het zwaartepunt van de boot onder het drukpunt ligt. Zodra de boot schuin komt te liggen, wordt het oprichtend koppel groter door de invloed op de zwaartekracht en de opwaartse kracht en wordt het geheel in balans gehouden. Deze krachten samen zorgen ervoor dat de boot niet omslaat. Spanten een spant bij een boot is de vorm van de romp van de boot. Er zijn veel verschillende soorten spanten. De spanten die je het meest tegenkomt zijn: Een rondspant, Een S-spant, Een knikspant met V-bodem, Een multi-knikspant
De zeilboot wordt gemaakt van hout, staal of polyester en waren in het verleden de belangrijkste vervoersmiddel voor het vervoeren van goederen en personen op lange afstanden.
Gaffelzeil: Bij een gaffelgetuigd zit je zeil vast aan de giek en heb je een gaffel. De gaffel zit bovenaan de mast en is korter dan de giek. De gaffel kan zowel recht als krom zijn. Bij veel moderne boten is de gaffel recht en bij veel platbodems is de gaffel krom.
Torenzeil: Een torenzeil is een driehoekig zeil. Het steekt ook minder ver uit dan een gaffelzeil.
Sprietzeil: Een sprietzeil heeft 2 bovenhoeken. De ene hoek zit aan de mast vast. De andere hoek wordt omhooggehouden door een spriet. Dit is een lange dunne buis die de andere hoek van het zeil omhoog houd.
Een Cat of Jolgetuigd bestaat uit één zeil. Dit type tuigage komt vooral voor bij snelle een- of tweemans boten.
Sloepgetuigd: Deze tuigage bestaat uit een grootzeil en een voorzeil, genaamd de fok. Dit type getuigd komt het meeste voor bij moderne jachten. Het sloepgetuigd kan een torenzeil of een gaffelzeil hebben.
Het kottergetuigd kan in vele vormen voorkomen. Het verschil zit m in de voorzeilen. Er wordt meestal een fok en een zogenaamde kluiver gevoerd.
Het kitsgetuigd dit schip heeft 2 masten. Een grote mast voor en een kleine mast achter. Je kunt deze goed onthouden omdat de kinderen in de auto altijd achterin zitten! Op de voorste mast kunnen meerdere zeilen gevoerd worden.
Veel voorkomende zeilboten;
De valk; een valk is een van de bekendste open zeilboten. Het is een sloepgetuigd met gaffelzeil. De romp is een knikspant. Het is een heel goede boot voor dagtochtjes en veel mensen leren ook in deze boot zeilen. Je kunt de valk op het water herkenen aan een vogel in het zeil.
De optimist; Een optimist is een kleine zeilboot, voor 1 persoon. Vaak leren jonge mensen hierin zeilen. De optimist heeft een sprietzeil en een platte bodem. De boot heeft geen kiel, maar een zwaardje. Deze kun je eruit halen als je in een ondiep stuk bent of als je, je optimist op het land wilt halen. Je kunt de optimist op het water herkenen aan een rondje met onderin het rondje een verticaal streepje.
Laser Pico; de opvolger van de optimist. Deze vaar je met 2 personen voor de leeftijd van 10/12 jaar. Deze boot heeft geen kiel en men moet nauw samenwerken om geen nat pak te krijgen.
De Splash; De Splash is een van de snellere 1-mans boten. De boot wordt ook veel gebruikt voor wedstrijdzeilen. Je mag maximaal tot je 17e jaar in deze boot varen, maar daarna kun je, je Splash laten ombouwen tot een Flash. Hierbij worden de mast en zeil vervangen voor 1 van een groter formaat. Je kunt de Splash herkennen aan het eendje in het zeil.
De Cadet; De cadet is een wedstrijdzeilboot voor kinderen van 8 tot 18 jaar. De cadet is een 2-mansboot, met een sloeptuigage. Ook kan je op een Cadet een Spinaker gebruiken. Dit is een extra zeil wat je erop zet als je voor de wind vaart om sneller te kunnen zeilen. Je herkent de Cadet aan de C in het zeil.
Kajuit zeiljacht; kajuitzeiljachten zijn zeilboten met een kajuit. Dat wil zeggen dat er een verblijfplaats voor opvarenden aan boord is van de boot. Deze verblijfplaats is vaak voorzien van een salon met zitplaatsen, een kombuis met kookgelegenheid, een wc/douchruimte en slaapplaatsen. Deze jachten zijn voornamelijk gemaakt van polyester of staal, uitgerust met 1 en/of 2 masten en een hulpmotor en boegschroef. Ze worden vandaag de dag gebruikt als pleziervaartuig. Ze zijn voorzien van een diepe kiel, grootzeil, voorzeil, genua zeil en/of spinnaker (c) zeil.
Skûtsje; Een Skûtsje is een echte Friese boot, die werd gebruikt voor het vervoeren van vracht. Skûtsje betekent ook schuitje. De schepen zijn gebouwd tussen 1895 en 1930. Zij onderscheiden zich van andere platbodems doordat ze in Friesland zijn gebouwd, niet langer zijn dan 20m en ze zijn gebouwd om te varen op binnenwateren. Nu worden de Skûtsjes nog gebruikt voor pleziervaren en voor wedstrijdzeilen.
Schooner; Een schooner/schoener is een langsgetuigd zeilschip met oorspronkelijk twee, maar later ook meer masten. De romp is lang en smal met een diep stekende kiel, en de spanten hebben over de gehele lengte een S-vorm. Kenmerkend voor de schoenertuigage is dat de achterste mast langer is dan de voorste. Bij driemastschoeners kunnen de masten even lang zijn, eventueel de middelste langer. De schooner werd oorspronkelijk gebruikt voor de kustvaart en visserij.
Populaire zeilbootmerken zijn:
Beneteau, Jeanneau, Bavaria, Dufour, Hanse, Nautor Swan, Dehler, Blue Ocean, Botter, British Hunter, Camper & Nicholson, Cheolee, Clipper, Contest, Contessa, Dansail, Dartsailer, De Ridder, De Vries Lentsch, Elan, Etap, Falcon, Gib’Sea, Grand Soleil, Hallberg Rassy, Hans Christian, Hanseat, Hunter, Hurley, Island Packet, Itacatamarans, Jongert, Ketch, Lagoon, Laurent Giles, Moody, Motorsailer, Nauticat, Nicholson, Noordkaper, North wind, Ocean explorer Catamarans, Sailfish, Schooner, Schouw, Skutsje, Southern Wind, Sunbeam, Sweden Yachts, Tjalk, Valk, Van Dam, Van de Stadt, Zeeschouw.
- Het grootzeil is een zeil dat gevoerd wordt op een zeilschip. Van origine was het grootzeil het grootste zeil dat gevoerd werd. Bij moderne jachten is dat niet altijd meer zo. Bijvoorbeeld de genua, de halfwinder en de spinnaker zijn voorzeilen die qua zeiloppervlak groter zijn dan het grootzeil.
- Een fok is een van de zeilen van een zeilschip. De fok is op moderne, langsgetuigde schepen het zeil dat vóór de mast gehesen wordt.
- Een spinnaker is een voorzeil dat gevoerd wordt voor het voorstag op een spinnakerboom. Het zeil wordt gebruikt op voordewindse tot halvewindse koersen. Het is gemaakt van licht materiaal zodat het ook bij zwakke wind bolt.
Windsurfen of plankzeilen is een watersport die wordt beoefend met behulp van een surfplank waarop een mast met een zeil is gemonteerd. Daarnaast wordt een giek gebruikt om het zeil te bedienen. Verder wordt achteraan onderop de surfplank een vin bevestigd, om de koers te stabiliseren. Voor beginners wordt in het midden van de plank onderop een zwaard gemonteerd dat afdrijven (verlijeren) tegengaat. Om te kunnen windsurfen zijn, in tegenstelling tot golfsurfen, geen grote golven nodig, behalve bij de variant “waven”. Uiteraard moet er wel voldoende wind zijn om deze sport te kunnen uitoefenen.
Kitesurfen is een vorm van watersport waarbij de sporter op een kleine surfplank staat en zich voort laat trekken door een kite (vliegerzeil). Iemand die aan kitesurfen doet, wordt een kiter, kitesurfer of kiteboarder genoemd.
Kitesurfen is een variant van het windsurfen. Door het lifteffect van de vlieger kunnen kitesurfers hoog en ver springen. Met kitesurfen kunnen snelheden behaald worden van ver boven de 80 km per uur.